Z okazji Jubileuszu 70-lecia Szkoły Podstawowej nr 1 w Rypinie pragniemy przedstawić historię tej placówki oświatowej, jej bogatą, różnorodną działalność dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą oraz znaczenie w środowisku, którego jest integralną częścią. Przez siedem dziesiątków lat wpisała się w życie miasta. Jej mury opuściły rzesze absolwentów. Chcemy ocalić od zapomnienia to wszystko, co stanowi o historii, faktach i ludziach ze Szkołą związanych. Redaktorami Monografii są absolwenci szkoły Jubilatki: dr Piotr Gałkowski - historyk oraz Jarosław Anuszewski, nauczyciel informatyki. Część pierwsza Monografii poświęcona jest dziejom szkolnictwa w mieście i historii szkoły, część druga "Organizacje szkolne" i trzecia "Życie szkoły" ma konstrukcję pracy zbiorowej, według określenia redaktorów powstałej w ścisłej współpracy z całym Gronem Pedagogicznym Szkoły Podstawowej nr 1 i zawiera szkice kilkunastu autorów. Załączony wykaz źródeł i literatury świadczy o ogromnym wysiłku organizacyjnym Redaktorów Monografii w realizacji tak poważnego zadania, jakim jest zgromadzenie, uporządkowanie olbrzymiego i rozproszonego w różnych archiwach i u osób prywatnych materiału źródłowego oraz uzyskanie relacji i wspomnień. Wśród aneksów są: ważniejsze dokumenty dotyczące SP1, wykazy nauczycieli szkoły, biogramy nauczycieli, prymusi szkoły w latach 1950 - 1998, kalendarium ważniejszych wydarzeń, ilustracje - już na końcu Monografii - zaczynają się zdjęciem asolwentów Szkoły Powszechnej z 1937 roku a kończą zdjęciem grona pedagogicznego z 1998 roku.
Barbara Wiśniewska
Fragment recenzji prof. dr. hab. Mirosława Krajewskiego
"(...Pomysł opracowania i wydania drukiem historii Szkoły Podstawowej nr 1 w Rypinie zasługuje na szczególne uznanie i poparcie. Placówka ta na trwałe zapisała się w przeszłości tego miasta...)"
"WSPOMNIENIA O RYPIŃSKIEJ JEDYNCE" pod redakcją mgr Teresy Krzyżanowskiej - dyrektora szkoły. Zbiór zawiera wspomnienia absolwentów, nauczycieli, obecnych uczniów, przekazane w formie opowiadań, listów, wywiadów. Wspomnienia oddają swoisty klimat minionych lat, atmosferę pracy, życia i nauki młodych ludzi; zwyczaje, różne wydarzenia, sytuacje, przeżycia, podziękowania, życzenia. "Wspomnienia..." to efekt życzliwej współpracy Autorów prac wspomnieniowych z uczniami i pedagogami szkoły realizującymi zadania dydaktyczno-wychowawcze, to efekt rocznej pracy wokół jubileuszowej tematyki.
Fragmenty recenzji prof. dr. hab. Mirosława Krajewskiego "...Wspomnienia o rypińskiej "Jedynce" stanowią niecodzienny dokument historyczny. Siedemdziesięciolecie tej zasłużonej rypińskiej placówki oświatowej stało się okazją najpierw do zainspirowania ludzi trzech pokoleń do tego, by przelali na kartkę papieru to wszystko,co tkwiło w ich sercach a następnie do opracowania i wydania drukiem ich wspomnień..."
Publikacja w 100 rocznicę urodzin nauczycielki Jadwigi Gumińskiej pt. "Życie moje... opowieść o Jadwidze Gumińskiej", którą opracowali nauczyciele tej szkoły Ewa Szpakiewicz z redaktorem technicznym - Jarosławem Anuszewskim. Promocja książki odbyła się w kwietniu 2000r. Był to wkład szkoły w utwierdzenie historii i życia ludzi naszego miasta, naszej małej ojczyzny.
Praca, ofiarność, dobro i miłość - to ideały życia, które oddała szkole i pokoleniom uczniowskim - tak wspominają Jadwigę Gumińską rzesze Jej przyjaciół: nauczyciele, rodzice, uczniowie, znajomi. Godne naśladowania cechy osobowe Jadwigi Gumińskiej oraz sposób wykonywania powinności nauczycielskich, wspólna przeszłość w pracy zawodowej, bogata twórczość zainspirowały Szkołę do utrwalenia dokonań tego Pedagoga.
Barbara Wiśniewska
Bo o szlachetności człowieka to opowieść, którą prezentujemy w setną rocznicę urodzin Jadwigi Gumińskiej - osoby prawdziwie niezwykłej. Nie dlatego, że była nauczycielką, nie dlatego, że pracowała z oddaniem i pasją, nie wreszcie, że tworzyła poezję dla Rypina i o nim - tak czyni wielu ludzi godnych i utalentowanych. Była wyjątkowa, gdyż umiała przelać swe pasje na innych, zarazić twórczo, rozpalić i umocnić w tym, co dobrego czynią. Otwarta na ludzi, tolerancyjna, wsłuchana w życie drugiego człowieka, pełna uśmiechu, serdeczności i ciepła, które roztaczała wokół. Pragniemy przypomnieć sylwetkę Pani Gumińskiej w autobiografii, wspomnieniach Przyjaciół, refleksjach Uczniów i w poezji: znanej - tej patriotycznej, martyrologicznej i okolicznościowej, ale też nie znanej dotąd, nie publikowanej - refleksyjnej, osobistej, i tej żartoliwej, pokazującej Autorkę jako humorystkę i znawcę ludzkiej natury. Utwory poetyckie zostały podane zgodnie z zamysłem Pani Gumińskiej, gdyż sama uporządkowała je tematycznie i opatrzyła tytułami, co wiernie zachowujemy. Wśród zbiorów, które pozostawiła po sobie, jest ponad sto zeszytów z mantażami okolicznościowymi. Nie prezentujemy ich w tym wydaniu, chociaż służyły wielu pokoleniom uczniów i rypinian, oglądali je bowiem w kinie i w Domu Kultury. Wiersze zgromadzone w niniejszej publikacji wyrażaja osobowość Pani Jadwigi Gumińskiej, odkrywają bogactwo Jej uczuć, przeżyć, doświadczeń. Przede wszystkim zaś pokazują ukochanie człowieka, które miała w sobie, w swoim uśmiechu, jakby chciała, abyśmy zapamiętali, że "w miłości wielka jest siła"
Ewa Szpakiewicz
Tomik "Dziecięce strofy" składa się z czterech tematycznie podzielonych części. Pierwsza część - "Bajki, bajeczki..." - stanowią krótkie wierszyki, poświęcone bardzo lubianej przez dzieci bajce "Calineczka". Część druga "Dzieci dzieciom" - to utwory o różnej tematyce, najczęściej związane z obserwacją otoczenia przez dzieci. "Pory roku w moich oczach" przybliża czytelnikowi sposó widzenia pór roku - wiosny i zimy przez najmniejszych obserwatorów. Ostatnia część, zatytułowana "Moja pierwsza opowieść", składa się z krótkich opowiadań, które są próbą wniesienia do tekstu akcji, legendy, czy też elementów bajki. Zamieszczone w niniejszym tomiku prace stanowią owoc spontanicznych działań literackich dzieci. Czasem inspiracją były szkolne zdjęcia, czasem wesoła zabawa z rówieśnikami. Podziękowania należą się samym twórcom tych wyjątkowych dzieł, jak również nauczycielkom edukacji wczesnoszkolnej, które podtrzymywały zapewne w dzieciach ducha wytrwałości i dawały potwierdzenie piękna ich dzieł. Miejmy nadzieję, że oddany do rąk Czytelników tomik, stanowiś będzie zachętę do powstawania kolejnych utworów młodych twórców.
Iwona Zielińska
Z radością prezentujemy w niniejszym zbiorze dotychczas nie publikowane prace uczniów naszej Szkoły; wypowiedzi literackie, które przybrały formę wierszyków, fraszek, poetyckiej refleksji, opowiadań, baśni, tekstów swobodnych. Zeszyt uczniowskiej twórczości został opatrzony tyułem, zaczerpniętym z wiersza "Modlitwa" ks. Jana Twardowskiego: "...widzimy dalej i więcej", gdyż we wszystkich pracach widoczna jest indywidualność każdego dziecka, niezależność myślenia, odmienny nastrój pisanych tekstów, wyraźna skala wartości, otwartość i szczerość. Naszym celem jest pokazanie, że dzieci podejmują różnorodne tematy i formy. Uczniowie piszą swoje utwory z wewnętrznej potrzeby, niekiedy pod wpływem przeżycia, chwili, impresji. Wówczas powstają teksty swobodne lub te najprostsze - krótkie, melodyjne wierszyki. Są tu też obszerniejsze prace epickie, które powstały z chęci pisania tkwiącego w dziecku przez cały czas. To świadome pisanie i to nieświadome w takim samym stopniu rozbudza wrażliwość dziecka na dobro, na piękno słowa, kreuje jego indywidualność. Dlatego spróbujmy "odczytać sercem" - "sercem pisane" teksty - i te chopinowskie, które powstały z myślą o organizowanym przez Ośrodek Chopinowski w Szafarni konkursie na wiersz, i te inspirowane lekturą, i te o "wiośnie radosnej" i o "smuteczku w deszczu". Pan Proesor Jerzy Pietrkiewicz na spotkaniu z uczniami "Jedynki" 12 maja 2000 roku pozostawił im dwa najważniejsze "przykazania". Powiedział wówczas: "Dziecko żyje w nas cały czas, a miłość jest najważniejsza". Chciejmy o tym pamiętać czytając zebrane tu teksty, aby zachować świeżość spojrzenia, wiarę w dobro i miłość.
Ewa Szpakiewicz
W rozdziale pierwszym omówiono potrzeby rozwojowe dzieci i młodzieży. Wskazano na olbrzymi potencjał twórczy, myślowy, wolitywny i uczuciowy ukryty w "duszy" dziecka, ucznia. Zadaniem nauczyciela jest wydobywać na jaw te "schowane" wartości, dać im szansę wyjścia na zewnątrz, by młodą osobę prowadzić ścieżkami ku dobru, pięknu, prawdzie. Jawi się tu misja pedagoga, który winien posiąść mistrzowskie umiejętności wpierania rozwoju ucznia zarówno w procesie lekcyjnym, jak i pozalekcyjnym. Sposoby edukacyjnego działania, którego podstawą jest troska o "jakość człowieka" i jego podmiotową indywidualność, zaprezentowano w drugim rozdziale. Kolejny dział "Wychowanie a transformacja w edukacji" przedstawia zderzenie przeobrażeń oświaty, idei przemian z praktyką oświatową, poczynaniami administracji oświatowej. Czwarty rozdział pracy nawiązuje do doświadczeń w zakresie organizacji uroczystości i imprez odbywających się w Szkole Podstawowej nr 1 w Rypinie.
Teresa Krzyżanowska
Oddajemy do rąk Czytelnika zbiorową publikację, której inicjatorami i autorami są nauczyciele najstarszej rypińskiej szkoły. Wydanie to zbiega się z 75-leciem powstania Szkoły Podstawowej nr 1 w Rypinie. Książka jest zbiorem scenariuszy imprez szkolnych, które wzbudzały zainteresowanie całego lokalnego środowiska, w którym Szkoła funkcjonuje. Scenariusze są dowodem czasu historii placówki, budowanego dzień po dniu, w trudach edukacyjnych i wychowawczych zmagań. Na stronach tej publikacji zapisały się ludzkie przeżycia: patriotyczna nostalgia, absolwenckie wzruszenia, rodzinne ciepło. Publikacja zawiera wybór scenariuszy uroczystości powstałych na przestrzeni kilkunastu lat przy indywidualnym zaangażowaniu nauczycieli Szkoły Podstawowej nr 1 w Rypinie, która ma bogate tradycje uczestnictwa uczniów w różnych formach życia artystycznego. Różnorodna tematyka uroczystości jest potwierdzeniem tegoż faktu. Zawsze jednak to okazja do przesłania pięknego, poetyckiego słowa. Do książkowego wydania skłoniła nas potrzeba zapamiętania czasu, przestrzeni i tego nieuchwytnego uroku poetyckich słów, które na scenie stają się rodzajem rozmowy. Mamy nadzieję, że publikacja posłuży pomocą, czy też zainspiruje nauczycieli do realizowania bliskiego kontaktu dziecka z dziełem literackim, które nabiera szczególnego blasku na scenie jako słowo mówione, stanowi zaspokojenie potrzeb emocjonalnych i kulturowych.
Teresa Krzyżanowska
Jubileusz osiemdziesięciolecia najstarszej rypińskiej szkoły Szkoły Podstawowej nr 1 stał się okazją do wydania drukiem publikacji dr Iwony Zielińskiej pt. Gdzie historia łączy pokolenia. Szkoła Podstawowa nr 1 w Rypinie. Monografia albumowa.
Na 124 stronach, wydania bogato ilustrowanego archiwalnymi dokumentami i zdjęciami, zostały przedstawione najważniejsze wydarzenia z dziejów Szkoły, najważniejsze sylwetki w historii tej placówki: mjra Henryka Sucharskiego patrona, Jadwigi Gumińskiej, Zygmunta Rychlewskiego, Gustawa Sommera i Reginy Wierzchowskiej nauczycieli i niezwykłych pedagogów. Czytelnik znajdzie w książce także pierwsze próby literackie uczniów tej szkoły: Natalii Rogowskiej, Joanny Stefańskiej, Maksymiliana Marynowskiego, Ani Ulewicz, Magdy i Karoliny Celebuckiej oraz Sylwii Ziółkowskiej.
Na kolejnych kartach opisano symbolikę Szkoły: od najważniejszych pieśni począwszy, poprzez sztandar Szkoły, przynależność do Klubu Przodujących Szkół oraz Klubu Szkół Westerplatte, szkolne koła PCK i SKO, szkolną bibliotekę oraz chór, a na rekordach Szkoły i zespołach tanecznych skończywszy. Ukazano również dzień wczorajszy oraz dzień dzisiejszy bieżącego życia szkoły, przez co książka oddaje niepowtarzalny, twórczy klimat szkoły wielu pokoleń mieszkańców Rypina.
Publikacja zawiera zestawienia kierowników i dyrektorów, nauczycieli, pracowników administracyjno-obsługowych oraz nigdzie nie publikowany wykaz absolwentów (za lata 1938 i 1947-2000) rypińskiej Jedynki.
Publikację zamyka Kalendarium szkolnictwa miasta Rypina, bowiem dziejów najstarszej rypińskiej szkoły nie można ujmować w oderwaniu od historii edukacji i oświaty w mieście.
Książkę recenzował prof. zw. dr hab. Marian Pawlak z Bydgoszczy, zaś projekt okładki wykonała Regina Magier z Włocławka.
Iwona Zielińska
Gazetka szkolna "Dmuchawiec" to pismo redagowane przez uczniów pod kierunkiem nauczycieli.Treść "Dmuchawca" dotyczy głównie życia szkoły w każdym jej aspekcie. Prace przy redagowaniu szkolnej gazety przynoszą konkretne korzyści zarówno redaktorom, jak i czytelnikom, którzy mogą na bieżąco poznawać wydarzenia szkolne. Obecnie gazetka od brudnopisu, aż po maszynopis powstaje w szkole w pracowni komputerowej, ale na początku była pisana ręcznie i powielana. Pierwszym redaktorem "Dmuchawca" była pani mgr Teresa Krzyżanowska, później pani mgr Jolanta Gałkowska, najdłużej, przez wiele lat pani mgr Beata Regiel. W roku ubiegłym młodzi redaktorzy pracowali pod kierunkiem pani dr Iwony Zielińskiej i pani mgr Ewy Jankowskiej. W bieżącym roku z uczniami współpracuje cały zespół - pani Urszula Smolińska, pan mgr Tadeusz Dworzyński, pani mgr Beata Szwed i pani Renata Lewandowska, a kieruje redaktor naczelny pani mgr Ewa Jankowska.
